بناي تاريخي موسوم به رباط زرنوخ در 30 كيلومتري جاده تربت حيدريه به فيض آباد و در بخش مه ولات شمالي قرار دارد . اين رباط از نوع سرپوشيده و داراي تزئينات آجري متعددي است به نحوي كه پوشش سقف گنبدي بنا هر كدام آراسته به يك نوع آجر چيني است . در بخش مياني رباط، نورگير پوشش سقف نور فضاي داخلي اين قسمت را تأمين مي نمايد ، علاوه بر آن بارانداز نيز در اين قسمت واقع است . فضاي داخلي رباط زرنوخ فاقد اتاق محل استراحت كاروانيان بوده و تنها پيرامون بخش مركزي ايوانچه هايي ديده مي شود كه اطراقگاه مسافران به شمار مي آمد.
بنابر ويژگيهاي معماري قدمت اين رباط به دوره صفويه مي رسد.

مجموعه كاخ هاي تخت جمشيد به روزگار آباداني ۵۵۰ ستون داشت كه اكنون بخش اندكي از آنها سرپا ايستاده اند. اما پايه اغلب ستون ها همچنان باقي است.
از ۳۶ ستون كاخ آپادانا تنها ۱۳ ستون باقي مانده كه هر يك قبل از فرو افتادن سرستون ها ۱۹‎/۶۵ متر ارتفاع داشتند. كاخ دروازه ملل، چهار ستون به ارتفاع ۱۶‎/۵ متر داشت كه اكنون سه تاي آنها پابرجا هستند. در دو تالار صد ستون و نود و نه ستون حتي يك ستون نيز باقي نمانده، اما قطعات ستون هاي فروافتاده در اين سو و آن سو پراكنده است. اكنون همه اين قطعات جمع آوري و شماره گذاري شده اند.
ستون هاي تخت جمشيد نسبت به ستون هاي مشابه يوناني بسيار بلندند و از اين گذشته سرستون آنها كه به شكل گاو (دو گاو با سر انسان) است، چندين تن وزن دارد. برافراشتن ستون هايي با چنين بلندا و وزني با امكانات ۲۵۰۰ سال پيش بسيار شگفت جلوه مي كند و اين شگفتي زماني دو چندان مي شود كه بدانيم ۵۵۰ ستون از اين نوع در تخت جمشيد وجود داشته است!
ستون هاي تخت جمشيد آن قدر زياد بود كه «آرتورپوپ» معمار سرشناس آمريكايي از آن با عنوان «جنگل ستون ها» ياد كرده است.
در كاوش هاي تخت جمشيد، چاهي به دست آمده كه مساحت دهانه آن ۲۲ متر و عمق آن ۲۶ متر است. در زمان آباداني تخت جمشيد آب باران كه بر كوه رحمت فرو مي آمد، از طريق كانال باريكي به اين چاه منتقل و براي مصرف ساكنان كاخ ذخيره مي شد. در صورتي كه بر اثر زيادي باران، آب چاه سرريز مي شد، به خندق هايي مي ريخت كه دورادور آن وجود داشت.
بديهي است كه تخت جمشيد در زمان هخامنشيان يعني به روزگار شكوه خود بسيار متفاوت از امروز بود. حتي سنگ ها و نقش هاي باقي مانده نيز چيزي غير از اين بود كه اكنون مي بينيم. آجرهاي لعاب دار، نماي داخلي و خارجي كاخ ها را زينت مي داد. سنگ فرش ها سياه و سفيد بود. سقف هاي بلند شايد نزديك به ۵ متر ضخامت داشتند ( و البته چوبي بودند) اشكال جانوران مرموز كه از طلا پوشيده شده بود، بر درهاي مفرغي و آهني خودنمايي مي كردند و حتي برخي ديوارها روكشي از طلا داشتند. برخي ستون هاي داخلي را اندود و به رنگ هاي آبي و سفيد و سرخ نقاشي كرده بودند، برخي ستون ها نيز روكش فلزي داشتند. پيكرهاي نقش شده بر سنگ ها نيز رنگي بودند و آثاري از رنگ هاي فيروزه اي، يشمي، نارنجي، زرد، ارغواني روشن و بنفش در كاوش ها به دست آمده است. تيرهاي سقف را با ورقه هاي ضخيم از فلزات قيمتي پوشانده بودند و خطوط كتيبه ها با طلا پر شده بود. اين همه تنها بخشي از شكوه افسانه اي تخت جمشيد بود كه با كاوش هاي باستان شناسي از وجودشان آگاهيم. تخت جمشيد داراي ۸ كاخ شناخته شده و متعلقات آنها است كه در زمان هاي مختلف ساخته شده اند. بقاياي برخي از اين كاخ ها باقي مانده است و برخي ديگر به كلي از ميان رفته اند؛ به گونه اي كه با كاوش هاي باستان شناسي پي به وجودآنها برده ايم.
۱) كاخ آپادانا:
كاخ آپادانا يا كاخ بارعام بزرگترين كاخ تخت جمشيد است كه ساخت آن در زمان داريوش اول آغاز شد و در زمان خشايارشاه به پايان رسيد. آپادانا همان كاخي است كه در جشن نوروز پذيراي نمايندگان ملت هاي تابع امپراتوري هخامنشي بود و بارعام شاه در آن برگزار مي شد.
هسته اصلي كاخ آپادانا متشكل از يك تالار مركزي به مساحت ۳۶۶۰ متر مربع است كه به صورت چهارگوش ساخته شده و داراي ۳۶ ستون به ارتفاع ۱۹‎/۶۵ متر است. اين تالار همچنين داراي سه ايوان در سمت شمالي، شرقي و غربي است كه هر يك ۱۲ ستون دارند. در سمت جنوبي نيز چند اتاق نگهباني تعبيه شده. ايوان شمالي ۱۵۰۰ متر مربع مساحت دارد و سطح آن سه متر بالاتر از حياط آپادانا است. اين ايوان از طريق يك پلكان دو سويه به حياط كاخ راه مي يابد و معروفيت آن به سبب نقش هاي بسيار زيبايي است كه بر ديواره پلكان حجاري شده. اين نقش ها بزرگان ايرانشهر، ميرآخوران، سربازان گارد جاويدان، گروه نمايندگان ملل تابعه،دو ابوالهول به شكل شير بالدار با سر انسان، يك رديف كاج و سرو و شيري كه گاو نري را مي درد به تصوير مي كشند.
ايوان شرقي آپادانا نيز ۱۵۱۲ متر مساحت دارد و پلكان ايوان آن مانند ايوان شمالي منقوش به تصاويري مانند گل و نخل، ابوالهول، سرباز، شير، ميرآخوران شاهي، شير گاو شكن، رژه هديه آوران و تعدادي سنگ نبشته است. كاخ آپادانا همچنين داراي حياطي بزرگ است كه سمت شمال و شرق آن را دربرگرفته و شامل تعدادي اتاق نگهباني است.
۲) كاخ تچر:
كاخ تچر در جنوب غربي آپادانا قرار گرفته و رو به آفتاب است. در يكي از كتيبه هاي اين كاخ كه به سه زبان ايلامي، فارسي باستان و بابلي است نوشته شده: «داريوش شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه كشورها، پسر ويشتاسپه از تخمه هخامنشي كه اين تچر را ساخت.» بنابراين تچر، كاخ داريوش بوده و گويا جنبه خصوصي داشته است. كاخ تچر ۱۲۰۰ متر مربع مساحت دارد و ارتفاعش از حياط مجاور ۳ متر بالاتر است. اين كاخ شامل يك تالار مركزي با ۱۲ ستون و اتاق هاي كوچكي در اطراف آن است. پلكان كاخ نيز منقوش به نقش خدمتگزاران پارسي و مادي است كه ظروف آشپزخانه و خوراكي را بر دست خود گرفته اند.
۳) كاخ دروازه ملل:
نخستين كاخي كه پس از پلكان ورودي تخت جمشيد به چشم مي آيد و در واقع دروازه اين مجموعه تلقي مي شود، كاخ دروازه ملل است. نمايندگان ملت هاي تابع امپراتوري هخامنشي براي ورود به تخت جمشيد، از اين دروازه عظيم مي گذشتند و پس از اندكي انتظار در تالار كاخ، با عبور از يك خيابان به سمت كاخ آپادانا و كاخ صد ستون حركت مي كردند. كاخ دروازه ملل چهار ستون به بلنداي ۱۶‎/۵ متر دارد. مساحت تالار آن ۶۱۲‎/۵ متر مربع است و معروفيتش به سبب دو گاو بسيار بزرگي است كه روي جرزهاي درگاه جاي گرفته اند.
۴) كاخ هديش :
كاخ هديش كه در جنوب تخت جمشيد و در بالاترين نقطه آن ساخته شده، كاخ اختصاصي خشايارشاه بوده است. اين كاخ ۲۲۰۰ متر مساحت دارد و داراي يك تالار ۱۳۱۴ متري با ۳۶ ستون و يك ايوان بزرگ با ۱۲ستون است؛ به علاوه تعدادي اتاق نگهباني، كفش كن، برج و...
۵) كاخ صدستون:
كاخ صدستون يا تالار تخت، دومين كاخ تخت جمشيد از نظر وسعت است كه ساخت آن در زمان خشايارشاه آغاز شد و به روزگار فرزندش اردشير اول به پايان رسيد. اين كاخ ۴۶۹۲ متر مربع مساحت و صدستون سنگي دارد كه تماماً فرو ريخته اند. در شمال صدستون ايواني وجود داردكه در گذشته داراي ۱۶ستون و دومجسمه عظيم از گاو نگهبان بوده است.
۶) كاخ بانوان:
كاخ بانوان در زمان خشايارشا ساخته شده و داراي يك تالار اصلي و تعداد زيادي اتاق در راهرو است. همچنان كه از نام اين كاخ برمي آيد، اندروني و محل اقامت ملكه دربار بوده است.
۷) كاخ سه دروازه:
كاخ سه دروازه يا تالار شورا در جنوب كاخ آپادانا قرار گرفته و از آنجا كه با سه درگاه به كاخ هاي ديگر مرتبط مي شد، كاخ سه دروازه و گاه «كاخ مركزي» خوانده مي شود. مهمترين بخش اين كاخ يك تالار ۲۴۰متري با چهارستون سنگي است.
۸) كاخ خزانه :
كاخ خزانه كه در جنوب كاخ صدستون قرار گرفته شامل يك تالار ۹۹ستوني، يك تالار ۱۰۰ستوني، چندسالن، تعدادي اتاق و دوحياط خلوت است. خزانه توسط داريوش ساخته شد و در زمان خشايارشا تغييراتي در آن پديد آمد.
غير از اينها، تخت جمشيد داراي بناهاي متعددي است كه عبارت اند از كاخ هاي موسوم به كاخ «ج» ، كاخ «د» و «كاخ «هـ»؛ دروازه ناتمام كه ساخت آن به سبب حمله اسكندر نيمه كاره مانده، پلكان ورودي تخت جمشيد، انبارهاي خزانه شاهي و جايگاه سپاهيان.
به جز كوروش بنيانگذار سلسله هخامنشيان كه در پاسارگاد (۸۰ كيلومتري شمال تخت جمشيد) دفن شده است، آرامگاه بيشتر شاهان نامدار اين سلسله مانند داريوش اول، خشايارشا و اردشير اول در «نقش رستم» واقع در ۳ كيلومتري غرب تخت جمشيد قرار دارد. اما در كوه رحمت مشرف به تخت جمشيد نيز سه آرامگاه وجود دارد كه هر سه تقريبا به يك شكل و با اقتباس از آرامگاه هاي نقش رستم ساخته شده اند. آرامگاه هاي تخت جمشيد به اردشير دوم، اردشير سوم و داريوش سوم (آخرين شاه هخامنشي) تعلق دارند و آرامگاه اخير نيمه كاره باقي مانده است. در آرامگاه اردشير دوم دو قبر كه احتمالا جاي تابوت شاه و ملكه بوده، به چشم مي خورد و در آرامگاه اردشير سوم نيز شش قبر حفر شده است. اين قبرها علاوه بر شاه به ساير افراد خانواده سلطنتي تعلق داشته اند.
در حال حاضر براي رسيدن به آرامگاه هاي تخت جمشيد از پله هايي كه از سنگ كوه تراشيده شده بالا مي روند، اما جالب است بدانيد كه در دوره هخامنشيان براي رسيدن به آنها از بالابر يعني نوعي آسانسور ابتدايي استفاده مي كردند!
تخت جمشيد در سال ۳۳۳ پيش از ميلاد و هنگامي كه «اسكندر مقدوني» ايران را به تصرف خود درآورد، ويران شد. اسكندر دستور داد تا اين مجموعه بزرگ را به آتش كشند و خود فاتحانه به نظاره نابودي سترگ ترين يادگار هنري پارس ها نشست. گرچه برخي مورخان غربي كوشيده اند تا حريق تخت جمشيد توسط سپاهيان مقدوني را مورد ترديد قرار دهند؛ اما در كاوش هاي باستان شناسي، آثار آتش سوزي در بخش هايي از مجموعه مانند «كاخ هديش» به دست آمده است.
در جريان آتش سوي تخت جمشيد سقف آن فروريخت. ديوارهاي خشتي اش سقوط كرد و جواهرآلات بي شماري به غارت رفت. ليكن ستون ها، پلكان ها، درگاه ها و ازاره هاي سنگي باقي ماند. اين بخش ها نيز به مرور زمان بر اثر فرسايش طبيعي يا زلزله تا حد زيادي مضمحل شدند و گاه به وسيله عوامل انساني آسيب ديدند. قسمت هاي كوتاه تر به تدريج طي ده ها قرن به زير خاك رفتند و از گزند باد و باران درامان ماندند. اين قسمت ها در اوايل سده حاضر به وسيله باستان شناسان از زير خاك بيرون آمدند و رازهاي سر به مهر تخت جمشيد را گشودند. هنگامي كه تخت جمشيد در آتش سوخت، ۱۸۵ سال از بنيانگذاري آن به وسيله داريوش مي گذشت.
تخت جمشيد در سال ۱۹۷۸ ميلادي (۱۳۵۷ شمسي) برابر كنوانسيون «حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان» (مصوب ۱۹۷۲ يونسكو) در فهرست آثار جهاني به ثبت رسيد و تحت حمايت و حفاظت بين المللي قرار گرفت. چهار سال پيش از اين تاريخ، ايران به كنوانسيون ياد شده پيوسته بود و سه اثر خود يعني زيگورات چغازنبيل، ميدان نقش جهان اصفهان و تخت جمشيد را براي ثبت در فهرست آثار جهاني به كميته بين الدول براي حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان معرفي كرده بود. هر سه در تابستان سال ۱۳۵۷ با تصويب قاطع كشورهاي عضو كنوانسيون در فهرست آثار جهاني جاي گرفتند.
از سويي ديگر، در هزاره بيستم كاوشگران از زير تلهاي خاك و خاكستر، كاخها و كتيبه ها و لوحهايي برآوردند كه گواهي بر تمدن ايران زمين بود. بدان گونه كه پروفسور هايدي ماريكخ، در آخرين بازخواني اين اسناد بر اين باور است كه «بسياري از آرمانهاي امروزي ما از جامعه اي باز و پيشرو در امپراطوري هخامنشيان متحقق بوده است». بدين سان پارسه در اسطوره و در تاريخ جاودانه ميماند

برج تاريخي "رادكان" در جنوب شهرستان كردكوي در غرب گلستان از آثار تاريخي و ديدني است كه با بيش از يك هزار سال قدمت نياز به توجه و حفاظت بيشتري دارد. برج يا ميل رادكان با حدود ‪ ۳۲‬متر ارتفاع و ‪ ۱۵‬متر قطر از دو قسمت گنبدي و بدنه تشكيل شده كه گنبد آن به صورت مخروطي بلند و كشيده و به صورت دو پوسته‌اي است كه بر بدنه استوانه‌اي قرار دارد.
اين بناي تاريخي و بلند با توجه به اينكه درمسير جاده ابريشم قرار دارد در گذشته به عنوان راهنماي بازرگانان و مسافران مورد استفاده قرار مي‌گرفت.
از نظر موقعيت جغرافيايي اين برج در يك منطقه كوهستاني، جنگلي و بر فراز تپه طبيعي صخره‌اي در نزديكي روستايي به همين نام احداث شده‌است.
در اين زمينه گفته شده است كه با توجه به آثار باقيمانده، بناي ديگري در ضلع شمالي گنبد رادكان وجود داشت.
براي بناي برج رادكان تاكنون پژوهشگران كاربردهايي همچون قصر، مقبره، گنبد و برج بيان كرده‌اند، اما تا زمان خواندن تمام كتيبه‌هاي اين بنا براي قطعيت اين موضوع، بايد منتظر بود.
تاكنون براساس متنهاي قرائت شده برخي از اين كتيبه‌ها، گفته شده است كه بناي رادكان متعلق به يكي از اسپهبدان آل باوند طبرستان به نام ابوجعفرمحمدابن وندريان بوده است.
در زمينه اين گونه برج‌ها يك باستان‌شناس گفت: شمال شرق خاستگاه برج آرامگاهي در ايران بشمار مي‌رود.
آرامگاهها بخش قابل توجهي از بقاياي معماري قديم را به خود اختصاص داده‌اند.
اين بناها با نقشه دايره، چهارضلعي، هشت ضلعي و با شيوه‌هاي گوناگون احداث شده‌اند و با نامهاي بقعه، پير، امامزاده، مزار، گنبد و برج در جاي جاي كشورمان مورد احترام است.
در ميان زيرمجموعه‌هاي آرامگاهي، "برج آرامگاهها" از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است.
مي توان از برج رادكان در استان گلستان به عنوان قديمي‌ترين نمونه برج‌هاي آرامگاهي در ايران نام برد.
از روزگار پيش از تاريخ تاكنون اين هنر مورد توجه گروههاي مختلف انساني قرارگرفته و سعي زيادي براي تكامل و گسترش آن انجام گرفته است.
در زمينه نحوه ساخت برج رادكان بايد گفت كه مصالح بنا از آجر و نوعي گچ است كه در نماي خارجي آن نيز در بين سرآجرها تزئينات گچي تورفته با انگشت دست وجود دارد.
همچنين در فواصل معين بدنه خارجي آن حفره‌هايي ديده مي‌شود كه گويا در هنگام احداث بنا به منظور داربست تعبيه شده است.
ورودي هلالي شكل بنا در ضلع جنوبي است كه در بالاي سردر آن يك قاب مستطيل شكل با كتيبه‌اي به خط كوفي و تزئينات گچي و آجري وجود دارد كه قسمتي از آن از بين رفته است.
نماي داخلي بناي برج رادكان كردكوي نيز به صورت مدور و با گچ‌اندود شده است.
زيباترين قسمت نماي خارجي بنا در بخش فوقاني آن است كه دو رديف تزئينات آجري با گچبري گلهاي مشابه گل لاله به همراه كتيبه كوفي و پهلوي دورادور قسمت زيرين گنبد را گرفته است.
براساس نظركارشناسان ميراث فرهنگي وجود كتيبه‌هاي پهلوي نشان‌دهنده حضور و تداوم زبان و خط پهلوي تا اواسط سده‌هاي اوليه اسلامي در اين منطقه است.
برج يا ميل رادكان كه در فاصله ‪ ۴۲‬كيلومتري كردكوي قرار دارد در منطقه به نام قلعه "گبري" نيز ناميده شده‌است، اين بنا به شماره ‪ ۱۴۵‬در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
براساس نظر كارشناسان ميراث فرهنگي شروع كار بناي برج رادكان در ربيع‌الثاني ‪ ۴۰۷‬هجري قمري زمان فرمانروايي اسپهبد ابوجعفر و اتمام آن در ‪ ۴۱۱‬هجري قمري، بدست معمار احمدبن عمر بوده‌است.
براساس اسناد تاريخي اسپهبد ابوجعفرمحمدابن وندر از شاهزادگان سلسله باوندي طبرستان (باونديان ازنوادگان كاووس، پسرقباد، شاه ساساني بوده‌اند) بوده كه در دوران تسلط سلسله آل زيار در قسمت جلگه‌اي و در نواحي كوهستاني طبرستان حكومت مي‌كردند.

ساختمان برج آجري امام‌زاده يحيي در شهر ساري واقع شده و داراي صندوق و در نفيس چوبي است كه از اهميت هنري و تاريخي برخوردارند. طبق مفاد كتيبه موجود،‌ صندوق چوبي در سال 849 هجري قمري ساخته شده و باني آن خواجه حسن نام و كاتب كتيبه آن،‌ فخرالدين مطهر بن عبدالله الداعي است. به استناد شجره‌نامه موجود، امام‌زاده يحيي از فرزنداران امام موسي كاظم (ع) است. اين امام‌زاده يكي از معروف‌ترين زيارتگاه‌هاي مردم شهر و روستاي شهرستان ساري و ديگر علاقمنداني است كه به اين شهر وارد مي‌شوند

-     نوع اثر ( طبيعت . تاريخي . و زيارتي و ... ):  زيارتي

2-     دوره تاريخي ساخت . تشكيل  . بوجود آمدن يا ... :  تاريخ ساخت آن سال 849 هجري قمري
مي باشد.

3-      وضعيت امكانات و تسهيلات تفريحي . گردشگري . حمل ونقل و اسكان و ... آن مكان : براي زائران امكانات زيارتي و اقامتي كوتاه مدت تهيه شده است .

4-     توضيح مختصري در خصوص معرفي مكان : در مركز شهر و در نزديكي بازار روز ساري قرار دارد و برج آجري آن به خاطر دارا بودن صندوق و درب چوبي نفيس داراي اهميت است. ارتفاع بنا 20 متر و تاريخ ساخت آن سال 849 هجري قمري مي باشد. امام‌زاده يحيي از فرزندان امام موسي‌كاظم (ع) است .

.