تاريخچه اروندرود
اروند واژه فارسي ميانه است و به معناي بزرگ و پرشكوه آمده است و در دوران باستان به همه طول دجله و اروند امروزي گفته مي شود.
اگر اروند را با تلفظ اوروند بخوانيم به معناي آب رونده يا رودخانه مي باشد.
اروندرود رودخانه پهناوري است پرخروش كه در شهرستان خرمشهر و آبادان جاري است و يكي ازرودخانه هاي مرزي ايران وعراق مي باشد. طول بخش مرزي ا ين رودخانه 84 كيلومتراست. اروندرود كه به آن شط العرب نيز گفته مي شود از تلاقي رود خانه هاي دجله و فرات در نقطه اي به نام قرنه در 110 كيلومتري شمال باختري آبادان تشكيل مي شود و به سوي جنوب خاوري از كنار شهربصره مي گذرد، سپس داخل خاك عراق مي شود، سپس شهرستان خرمشهر و آبادان را طي مي كند و سپس در 8 كيلومتري جنوب اروند كنار به خليج فارس مي ريزد.
ريزشگاه اروند رود در ايران شهر اروند كنار و در عراق شهر فاو مي باشد. اروندرود كه به آن رودخانه وحشي نيز گفته مي شود از قديم الايام مورد كشمكش ايران وعراق بوده است و در طول جنگ تحميلي نيز مورد كشمكش قرار گرفته است؛ رودخانه اي كه بسياري از رزمندگان براي دفاع از آن جان خود را از دست داده اند.
اما كمي در مورد اختلافات دو كشور بر سر اين رودخانه بحث كنيم. در13 تيرماه 1316 قردادي بين دو كشورايران وعراق منعقد شد كه طبق آن حق كشتيراني درسراسر اروند به استثناي 5 كيلومتري از آبهاي آبادان تا خط تالوگ به دولت عراق واگذارشد. بدين ترتيب اولين قرارداد در حوزه اروندرود كه درچارچوب اهداف دولت بريتانيا بر ايران تحميل شد و مالكيت عراق بر تمام اروندرود به استثناي آن 5 كيلومتر گسترش يافت ولي با كودتاي عبدالكريم قاسم در آذر 1338 اروندرود به بحراني حاد در روابط ايران و عراق مبدل شد. روابط دو كشور در شرايطي وارد بحران جديدي شد كه حسن البكر(رييس رژيم كودتاي عراق) ادعاي حاكميت مطلق عراق براروندرود را مطرح كرد و مقامات بعثي تصميم گرفتند اسناد و مدارك كشتي هايي راكه وارد اروندرود مي شوند را بازرسي كنند. به دنبال اين تصميم در26 فروردين 1348 وزارت امور خارجه عراق آبراه شط العرب را جزء لاينفك خاك عراق ناميد و از ايران خواست پرچم هاي خود را از روي كشتي ها پايين بياورد. به دنبال اين اقدام دولت ايران درارديبهشت 1348 عهدنامه مرزي 1937 را ملغي و تمايل خود را به انعقاد قراردادي مبتني بر خط تالوگ اعلام كرد. اين رويداد روابط دو كشور را تا حد برخورد نظامي پيش برد، ولي با ميانجيگري هواري بو مدين در جريان اجلاس سران اوپك، در اين قضيه توافقاتي صورت گرفت كه بعدها با وقوع انقلاب اسلامي اين اختلافات پايان يافت، زيرا به موجب بيانيه الجزاير و با پذيرش خط تالوگ به عنوان خط مرزي دو كشور عملاً حاكميت ايران بر اروندرود پذيرفته شد. ولي اين موضوع پس از استقامت مردم ايران در 23 مرداد 1369 صدام حسين (رييس جمهور عراق) با ارسال نامه اي به اكبرهاشمي رفسنجاني (رييس جمهور وقت ايران) تمام شرايط ايران را براي برقراري صلح ميان دو كشور پذيرفت. بدين ترتيب صدام حسين براي صلح با جمهوري اسلامي به پذيرش معاهده اي تن داد كه زماني با لغو آن جنگ عليه جمهوري اسلامي را آغاز كرد ه بود و بدين ترتيب اروند رود جزء لاينفك خاك ايران شد.
